This calls for an intervention!

Op deze blog is al heel veel gezegd en ik vind het heel moeilijk om nog een zinvolle inhoudelijke bijdrage te leveren. Vandaar deze eerder luchtige post op basis van een sprekend filmpje: http://nl.youtube.com/watch?v=kNe4GWxos2s waarin president Bush kop van jut is. Ook volgend fragment is de moeite waard http://nl.youtube.com/watch?v=whhbPVrb5KM

Tijdens de zoektocht naar een idee voor een post en een geschikt filmpje, kwam ik tot de vaststelling dat vele ‘youtubenaars’ het blijkbaar eens zijn over een aantal zaken omtrent het thema van deze blog. Ook doorheen de berichten van de studenten die mee aan deze blog gewerkt hebben, zit een gedeelde mening. Zo kunnen we stellen dat wanneer er zich een vorm van genocide voordoet, eender waar op deze aardbol, het onze morele plicht is om in te grijpen. Wat deze interventie moet inhouden staat dan wel ter discussie, de interventie op zich niet. Het is een vorm van gelegitimeerd paternalisme.
Van Dale omschrijft paternalisme als volgt: “… bevoogding. Het optreden van de overheid tgov. het volk, of van een overheersend volk in vreemd gebied (kolonie of vroegere kolonie) of van een gezaghebber als een vader of voogd die het goede met het volk, zijn kinderen of pupillen voorheeft, maar hun geen invloed van belang geeft op hun eigen aangelegenheden; …”
Om de één of andere reden achten we dit paternalisme ten aanzien van kinderen in de meeste gevallen normaal en wenselijk. Kinderen zijn te jong om voor zichzelf te bepalen wat goed is, dus doen ervaren volwassenen het in hun plaats. Ten aanzien van mensen met een handicap zijn we eveneens vaak geneigd deze gevaarlijke redenering te volgen. En ook in onze wet staan een aantal gerechtvaardigde paternalistische principes. Zo zijn we verplicht een autogordel te dragen. Waarom? Omdat we het anders eens zouden vergeten of het gewoon niet zouden willen en op deze wijze beschermt de staat ons tegen onszelf. Ook het verbod op zelfmoord is een vorm van paternalisme.

Paternalisme gaat om het opleggen van zaken die als inherent goed worden beschouwd. Uiteraard vormt paternalisme hierdoor een zeer problematisch begrip. Want wat is ‘goed’ en voor wie is goed ‘goed’? Is democratie goed? Is vrije meningsuiting goed? Is een dictatorschap slecht? Is vrijheid goed? …
Ook de mensenrechten zijn vanuit een paternalistische hoek te begrijpen. De mensenrechten worden als universeel goed beschouwd, dus waar deze geschonden worden mag, nee moet men ingrijpen.

Aan het andere uiteinde van het continuüm staat de zelfbeschikking, of in politieke termen, de soevereiniteit. Het concept slaat op het feit dat een staat zelf in staat is te beslissen wat goed voor haar is en dat geen andere staat zich hiermee dient te moeien.

Deze twee begrippen vormen het spanningsveld tussen interventie en non – interventie. Een aantal extremen buiten beschouwing gelaten (zoals bijvoorbeeld zware mensenrechtenschendingen), kan men uiteraard discussiëren, zoals op deze blog al meermaals naar voor is gekomen, over de rechtvaardigheid van vele paternalistische optredens van US. Wanneer ik zoektermen als ‘imperialism’, ‘democracy’, ‘freedom’, ‘intervention’, ‘humanitarain’, … aan youtube doorgaf, dan kwamen er heel veel filmpjes te voorschijn over Irak. Veel van deze beelden zijn zeer negatief over de oorlog daar (bv: http://nl.youtube.com/watch?v=dQwFjMa12GY ). Vooral de vele burgerslachtoffers staan vaak centraal.

http://nl.youtube.com/watch?v=kNe4GWxos2s Dit filmpje, heel kort maar heel krachtig, is me bijgebleven (en trouwens hilarisch pijnlijk…). President Bush moet antwoorden op de vraag wat ‘soevereiniteit’ betekent. Tot onze grote verbazing (?) slaagt hij hier echter niet in. De beelden spreken voor zich. Ik snap niet dat deze man tot twee keer toe tot machtigste man van de wereld verkozen is. Alle protest ten spijt over heel de wereld gevoerd, doet deze man blijkbaar waar hij zin in heeft, in naam van de vrijheid en democratie. Misschien is het tijd voor een paternalistisch optreden in het witte huis en de installatie van een goed bestuur? Of is een rechtvaardiging van een interventie niet mogelijk gezien we hier te maken hebben met democratische staat? Zou een rechtvaardiging van een interventie in het België dat maanden zonder regering zat mogelijk zijn geweest? Was België even een failed state waarin de rechten van de burgers beschermd diende te worden?
Er zijn duidelijk grenzen aan begrippen als democratie en vrijheid die ‘wij’ blijkbaar koste wat kost aan andere willen opleggen, maar zelf niet opgelegd willen krijgen.

Gerrit Muylaert